Το νέο ελληνικό θεατρικό έργο, η συγγραφική ίου δημιουργία και η επί σκηνής παραγωγή του, έρχεται συχνά-πυκνά στην επιφάνεια: Δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναρωτιούνται πού είναι αυτό το περιβόητο νέο αίμα και γιατί δεν βλέπουμε καινούργια και, κυρίως, φρέσκα έργα... Το ερώτημα από μόνο του δεν λέει πολλά - όχι γιατί είναι ανούσιο, αλλά γιατί δεν οδηγεί σε απάντηση. Και αυτό γιατί η απάντηση προαπαιτεί την εμπλοκή του ίδιου του θεάτρου με την παλαιό γνωστή μέθοδο της παραγγελίας. Το θέατρο Πορεία πήγε ένα βήμα πίσω: Δεν «παράγγειλε» θεατρικό έργο από έναν νέο συγγραφέα, αλλά οργάνωσε τις προϋποθέσεις για να γραφτεί και εν συνεχεία - που είναι και το σημαντικότερο - να ανέβει στη σκηνή κάτω από επαγγελματικές προϋποθέσεις. Με τη Σχολή Πυροδότησης Θεατρικής Γραφής, που καθοδήγησαν ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης και ο Θανάσης Τριαρίδης, όλο αυτό δουλεύτηκε οργανωμένα και μεθοδικά, ακόμα και μέσα στην πανδημία. Από εκεί προέκυψε αυτή η «διπλή» παράσταση με τα έργα «Labor» και «Νυχιάνγκ» που παίζονται το καθένα μόνο του και μία φορά την εβδομάδα μαζί (το ένα μετά το άλλο, με τη μεσολάβηση διαλείμματος, αφού διαρκούν 60’ και 80' αντιστοίχως).
To «Labor» της νεότατης Ανθής Τσιρούκη σκηνοθετεί η επίσης νεότατη Έμιλυ Λουΐζου: Δύο πλαστικοί χειρουργοί αναλαμβάνουν να περιθάλψουν έναν νεαρό που βρέθηκε στην πόρτα τους ύστερα από αυτοκινητικό δυστύχημα και έχει χάσει τη μνήμη του. Το χειρουργικό τραπέζι θα αποτελέσει το μέσο για να «επαναφέρουν» στη ζωή το χαμένο τους παιδί.
Η σκηνοθέτρια αναδεικνύει με την ενορχήστρωσή της τον αφαιρετικό λόγο της Τσιρούκη, σε ένα θέμα όχι ιδιαίτερα πρωτότυπο αλλά πρωτότυπα ειπωμένο. Οι λέξεις είναι τόσες όσες χρειάζονται και οι μικρές ιστορίες που διηγούνται οι ήρωες ιδιαίτερα προσεγμένες. Μέσα από την αυστηρή δομή της παράστασης, με στοιχεία που παραπέμπουν από το θέατρο του Παραλόγου έως τον ωμό ρεαλισμό, έχει ενδιαφέρον να δει κανείς πώς η Λουΐζου χειρίζεται τους έμπειρους Στέλιο Μάινα (έξοχος υποκριτικά και οπτικά) και Ιωάννα Παππά (σκοτεινή και, γοητευτικά, απειλητική) καθώς και τον νεότερο Ορέστη Χαλκιά.
«ΝΥΧΙΑΝΓΚ». Αλλαγή σκηνικού και ύφους: Το «Νυχιάνγκ» της 20χρονης σπουδάστριας Ευαγγελίας Γατσωτή φέρει, εξαρχής, ξεκάθαρα στοιχεία κωμωδίας, τα οποία συνομιλούν με τη «μαύρη κωμωδία», για να πάρουν τελικά δραματική τροπή. Μια αισθητικός που προσφέρει κατ’ οίκον τις υπηρεσίες της πηγαίνει στο σπίτι μιας πελάτισσάς της - που τυγχάνει και φίλη της. Μια οικεία εικόνα, πάνω σε ένα σκηνικό με ασιατικές πινελιές, αποτελεί τον τόπο του έργου που ανέλαβε να σκηνοθετήσει ο Δημήτρης Τάρλοου.
Η ιεροτελεστία του μανικιούρ, με τις κουβέντες-εξομολογήσεις «κομμωτηρίου», παίρνει δυσάρεστη τροπή από ένα εξωτερικό γεγονός, που όμως αποδεικνύεται εξαιρετικά προσωπικό. Ο Τάρλοου με τη σκηνοθετική του ματιά αναδεικνύει όλες τις αρετές του «Νυχιάνγκ», φτιάχνοντας συνθήκες και ατμόσφαιρες. Μαζί με την πραγματικά έξοχη Αλεξία Καλτσίκη (στον ρόλο της «νυχούς») και την ενθουσιώδη Θάλεια Σταματέλου (πελάτισσα και εντέλει βαθιά πάσχουσα ηρωίδα) δίνουν ανάσα στο κείμενο. Γιατί το κείμενο της Γατσωτή εμπεριέχει ένα πλήθος θεμάτων που ακόμα κι αν κάποια στιγμή το «μπουκώνουν», είναι φανερό πως κρύβουν μια δημιουργική και ελπιδοφόρα δεξαμενή. Η πρωτότυπη μουσική σύνθεση είναι της Ειρήνης Σκυλακάκη («Labor») και της Κατερίνας Πολέμη («Νυχιάνγκ»), ενώ επιβεβαιώνεται η αξία της καλής συνεργασίας των συντελεστών - σκηνικά Θάλεια Μέλισσα, κοστούμια Αλέξανδρος Γαρνάβος, φωτισμοί Αλέκος Αναστασίου και στις δύο παραστάσεις.
Αν και φαντάζομαι πως δεν υπήρχε πρόθεση, τα δύο αυτά έργα συνθέτουν ένα δίπολο της σύγχρονης δυστοπικής μας πραγματικότητας. Και αποδεικνύουν ότι το νέο ελληνικό έργο μπορεί να γεννηθεί όταν το περιμένει μια... ανοιχτή (θεατρική) αγκαλιά και όχι η αναμονή μέσα σε ένα συρτάρι.
Μυρτώ Λοβέρδου, Τα Νέα, 17.5.2022
Περισσότερα για την παράσταση και αγορά εισιτηρίων: Νυχιάνγκ
Περισσότερα για την παράσταση και αγορά εισιτηρίων: Labor
