Και μόνο τα ονόματα των δύο κεντρικών ηρώων έχουν κάτι παραμυθητικό, ονειρικό, υπερβατικό, παιγνιώδες. «Περλιμπλίν και Μπελίσα» είναι ο τίτλος του έργου που ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα έγραψε το 1928, με υπότιτλο «Ερωτικό αλληλούια», πρωτοπαρουσιάστηκε το 1933 και διαχειρίζεται, αντλώντας από μύθους και θρύλους, τη μαγεία του έρωτα, τις παγίδες και τη μέθη του, με τρόπο ακραιφνώς λυρικό, αλλά και γκροτέσκο, και κωμικό και τραγικό. Και είναι από τα έργα του Λόρκα που αγαπούν οι Έλληνες σκηνοθέτες και το ελληνικό θέατρο και έχει παρασταθεί πολλές φορές. Πρώτη παράσταση στην Ελλάδα, τη σεζόν 1958-59, σε σκηνοθεσία Κάρολου Κουν, απόδοση Νίκου Γκάτσου και μουσική Μάνου Χατζιδάκι, (με τον Κώστα Μπάκα ως Περλιμπλίν και τη Βέρα Ζαβιτσάνου ως Μπελίσα). Μια παράσταση που έκλεισε μέσα στο τραγούδι «Πέρα στο θολό ποτάμι» όλη την τρυφερότητα και τον λυρισμό του Λόρκα και του έργου.
Αυτή τη φορά το προσεγγίζει σκηνοθετικά ο Δημήτρης Τάρλοου, στο θέατρο «Πορεία» και με την είσοδό μας στην πλατεία έχουμε μπροστά μας το σύμπαν ενός παραμυθιού, που έστησε πολύ γλαφυρά και γοητευτικά ο Άγγελος Μέντης. Μαύρα μεταξωτά σεντόνια, μαύρες μεταξωτές πιτζάμες για τον ώριμο Δον Περλιμπλίν (Χρήστος Σαπουντζής) που κοιμάται μακαρίως, μαύρα φορούν και τα δύο δαιμόνια που βάζουν ιδέες στον απομονωμένο και χαμένο μέσα στα βιβλία του Δον. Ένα κόκκινο μήλο, σαν εκείνο του Αδάμ και της Εύας, που βγάζει ο Περλιμπλίν ξυπνώντας μέσα από το εσώρουχό του, δίνει το έναυσμα για την ιστορία. Αλλά τότε έρχεται η Μαρκόλφα (Δανάη Σαριδάκη), η οικονόμος του Περλιμπίν, που προσπαθεί να τον πείσει, επειδή τον έχει έγνοια να μη μείνει μόνος τους, να παντρευτεί την όμορφη, αλλά πολύ νεότερη γειτονοπούλα του, την Μπελίσα (Μαριάννα Πουρέγκα), ένα πλάσμα σαν «ζαχαρωτό κι από μέσα άφθαρτο ρόδο». Πείθονται και οι δύο ενδιαφερόμενες πλευρές, για διαφορετικούς λόγους η καθεμιά. Ο Περλιμπλίν γιατί γοητεύεται από την Μπελίσα και πείθεται από τα επιχειρήματα της Μαρκόλφα και η Μπελίσα, με την καθοδήγηση της μητέρας της (Γιολάντα Μπαλαούρα), γιατί πιστεύει ότι θα γίνει πιο ποθητή από άλλους άντρες, χάρη στην ομορφιά και την αίγλη που θα της χαρίσουν τα πλούτη. Ο γάμος γίνεται, ο Περλιμπλίν βρίσκει στο πρόσωπο της Μπελίσα ό,τι δεν είχε χαρεί σ’ όλη τη ζωή του. Και ανακαλύπτει δίπλα της τις χαρές που ποτέ ως τότε δεν είχε γευτεί: «Με συγκινεί η ανατολή. Ποτέ μου ως τώρα δεν την έχω δει». Και η Μπελίσα λαχταρά έναν μυστηριώδη άντρα, που την πολιορκεί αλλά ποτέ δεν της φανερώνεται, μόνο της γράφει φλογερά γράμματα.
Ο Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα μέσα από μια ιστορία που μοιάζει με παραμύθι, βρίσκει την αφορμή να μιλήσει για την επιθυμία των γυναικών που καταπιέζεται («μες στους μηρούς μου ένας ήλιος μικρός σαν ψάρι τρέμει») και ασφαλώς να μιλήσει για όλες τις καταπιεσμένες επιθυμίες, που κι ο ίδιος βιώνει ως ομοφυλόφιλος. Εντυπωσιακή η φιγούρα της δεσποτικής μητέρας της Μπελίσα, ένα μητριαρχικό πρότυπο που έχει απορροφήσει όλα τα χαρακτηριστικά της πατριαρχίας. Και το εντυπωσιακό κοστούμι της αποτυπώνει εύστοχα όλο αυτό το κουβάρι των στερεοτύπων.
Ο Δημήτρης Τάρλοου ανέδειξε εύστοχα την τρυφερότητα, το χιούμορ και τον λυρισμό του Λόρκα και η μουσική του Φοίβου Δεληβοριά υπογράμμισε με νότες όλες τις εναλλαγές της ιστορίας του Ισπανού συγγραφέα. Που είχε ανάμεσα στα άλλα και την αγωνία της φθοράς και την κυριαρχία της νιότης. Και, κυρίως, την απεριόριστη ανιδιοτέλεια της απόλυτης αγάπης, που ναι, μοιάζει με παραμύθι.
Η Μαριάννα Πουρέγκα έπλασε μια αισθησιακή Μπελίσα, άλλοτε με συστολή, άλλοτε με διπλωματία, άλλοτε με την έπαρση και την αποκοτιά της νιότης. Και ο Χρήστος Σαπουντζής περπάτησε την απόσταση από την αμηχανία του ανθρώπου που δεν έχει χαρεί τις χαρές των αισθήσεων μέχρι τη μεγαλοσύνη αυτού που μπορεί να αγαπάει και να συναισθάνεται. Πολύ καλές και η Μαρκόλφα της Δανάης Σαριδάκη και η Γιολάντα Μπαλαούρα ως μητέρα της Μπελίσα. Απολύτως ενταγμένοι στο ρόλο τους ως δαιμόνια και με πολύ ωραία κίνηση η Έλενα Μελά και ο Περικλής Σιούντας.
Ο Δημήτρης Τάρλοου έστησε μια παράσταση τρυφερή και λυρική όσο και σύγχρονη, αναδεικνύοντας με ευαισθησία το μεδούλι του έργου του Λόρκα.
Όλγα Σελλά, oanagnostis.gr, 30.3.2024
Περισσότερα για την παράσταση και αγορά εισιτηρίων: Περλιμπλίν και Μπελίσα
